Marek Tulliusz Cyceron (łac. Marcus

Marek Tulliusz Cyceron (łac. Marcus Tullius Cicero), inaczej Marek Tulliusz Cycero (ur. 3 stycznia 106 p.n.e., zm. 7 grudnia 43 p.n.e.) – pisarz, mówca, polityk, dowódca wojskowy, filozof, prawnik i kapłan rzymski. Jako polityk i wódz stojący na czele stronnictwa broniącego republiki rzymskiej przeciw Cezarowi, Antoniuszowi i Oktawianowi – poniósł klęskę. Jako mówca i pisarz, podziwiany nawet przez wrogów, już za życia odniósł wielki sukces. Współcześnie uważany za jedną z najważniejszych postaci w dziejach światowej literatury[1]. Podkreślał, że większa jest trwałość dowcipu niż siły, więc chętnie oddałby dwa militarne triumfy za dobrze ułożoną mowę. Zajmując się literackimi i filozoficznymi studiami miał poczucie, że tworzy dzieła daleko ważniejsze, niż gdy siedział w krześle kurulnym[2].

Już w starożytności sposób, w jaki posługiwał się językiem łacińskim, był uznawany za ideał, do którego powinni dążyć mówcy i pisarze. W średniowieczu na podstawie jego dzieł nauczano retoryki a autorytet Cycerona w tej dziedzinie był uważany za niepodważalny. Dla humanistów stał się pisarzem wzorcowym, którego styl należało naśladować[3]. Jego mowy, listy oraz teksty na temat retoryki i filozofii, uważane są za normę językową prozy łacińskiej. Cyceroński model używania języka przez wieki wpływał na rozwój kultur, które czerpały wzorce z klasycznej łaciny. Cyceron jest prawdopodobnie bardziej odpowiedzialny, niż jakikolwiek inny człowiek w historii, za obecny kształt języków literackich używanych na całym świecie[4].

Cyceron talentem literackim przerósł wszystkich sobie współczesnych. Prozę rzymską wzniósł na nie znane jej dotąd szczyty a dziedzictwo filozofii hellenistycznej przekazał następnym wiekom w pięknej łacinie. Jego dzieła zapładniały twórczość europejską przez dwa tysiąclecia – oczarowani nimi byli m.in. Petrarka, Erazm z Rotterdamu, deiści angielscy, Wolter czy Mirabeau. Dzieła te wciąż są żywe, a postać Cycerona nie jest obca współczesnej kulturze masowej – pojawia się w powieściach i filmach[5].

Od starożytności aż do XIX wieku, w kulturze europejskiej jego utwory były podstawą programu szkolnego a ich znajomość niezbędnym elementem wykształcenia. Przez ponad półtora tysiąca lat, od V do XIX wieku, uczniowie musieli na co dzień obcować z dwoma książkami. Jedną z nich była Biblia, drugą prace Cycerona[6]. Uczono się na pamięć mów Cycerona, aby potem w praktyce stosować jego sposób wysławiania się, argumenty i figury retoryczne. Z jego prac czerpano sposoby umożliwiające przekonanie słuchaczy do własnych racji, które tak mocno zakorzeniły się, że są nadal wykorzystywane – przez duchownych, prawników czy polityków[7].

Dzieła Cycerona były wielką pochwałą ustroju republikańskiego. To jedyna forma państwa, w której – jego zdaniem – warto żyć. Z wielką mocą swojego talentu przeciwstawiał się przez całe życie monarchii i dyktaturze; za swoje ideały oddał życie. Nazwisko jego stało się symbolem republiki, która wraz z nim zginęła[8].

Przez wieki podziwiano upór, z jakim ten chwiejny człowiek, intelektualista obejmujący wszystkie możliwe aspekty każdej sprawy, walczył o swoje ideały, a także jego zdolność przekonywania do własnych poglądów zarówno wykształconych elit jak i wielkich tłumów. Z jego imieniem na ustach szli mordercy Cezara, chociaż on sam w spisku ani zamachu udziału nie brał. Wokół niego skupili się w ostatnim roku jej istnienia wszyscy obrońcy republiki, mimo że Rzymianinem z urodzenia nie był[8]. Dzięki jego pismom republikańskie, demokratyczne idee zostały przekazane średniowiecznej i nowożytnej Europie, a założyciele współczesnych demokracji często się na Cycerona powoływal

Wyniki (łaciński) 1:

Tulliusz Marco Cicerone (lat. M. Tullius Cicero), alioquin Tulliusz Marco Cicerone (b. CVI Ianuarius III aCn d. VII, AUC XLIII) - scriptorem, loquentis publicus ducem philosophi et pontificis Romani iuris. Et in re publica princeps factionis eius in capite Romani defenderet, se Caesaris Octavianus Antonium - vincitur. Et sermone scriptoris ab inimicis quidem admirabilis, usque dum viveret successu. Hodie maxime consideratur in historia figuras litterarum mundi [I]. Ipse maiorem stabilitatem ioco inculcavit quam virtutem, ita dare disposuit, ut oratio eius triumphos duo. Sectantes litteraria Philosophicis autem quod eam facit multo maiora opera, quam cum in sella sedens kurulnym [II.] Quod antiquis temporibus ita usus Latina lingua haberetur propositum prosequi linguae scriptoribus. In medio aevo ex operibus Ciceronis rhetoricam docuit ac firma videretur esse hac potestate. Non enim factum est quod clementia scriptoris cuius stylum imitaretur [III]. Sermone et scriptis artem litteris et philosophis signum censentur LATIN lingua. Ciceronianum lingua uti exemplar saeculis valuit progressum culturae exemplaria educentium latinorum. Probabiliter magis quam omni homini Cicero auctor est in historia litterarum genera linguarum sunt in hoc mundo enim figura [IV]. Cicero ingenii omnes eo. Roman prose prius aedificata iuga Hellenisticis philosophiam et possessionibus unum corpus coalescerent, pulchrum Latin. European operibus suis opera enim duo milia annorum fecunditatem - bowled eis sunt: Suscipe, Erasmi Roterodami, Anglorum deistarum, Voltaire et Mirabeau. Haec opera sunt in paradisum, qualis Ciceronis est extera aetatis mallo - apparet conscripserit et membrana [V]. antiquitatis donec Saeculo culturalibus, illius opera sunt in ex in curriculum et scientiam funditus ad educationem. Plus quam centum quindecim annos ad a saeculo quinto, studentes loqui quotidie duobus. Unum Bibliis alius Ciceronis [VI]. Erant docti memoria dicere Cicero, tum in praxi ita dicam, rationes et rhetorica cogitationes. Auditum modo possem credere extractus operis sui juris, quam quod adhuc in usu ita insidet - a clero, ac civilibus. [VII] Cicero laude opera reipublicae regimen. Haec una forma, in qua - in sententia - pertinent. Et virtute magna reddebant ingenii oppositum Monarchiam atque perpetuam dictaturam gerat, ille animam suam pro proposito. Nomen veluti reipublicae, qui mortuus est cum eo. [VIII] saeculis admirandus contumaciam quo claudicat homo intellectualis operimentum omne possit aspectus solet, pro spe sua, tum ingenio persuadere sententia, sive docti et conveniebant turbæ multæ elites. Interfecit in ore suo nomine Caesarem venerunt, qui tamen non sunt participes coniurationis aut caedis. In anno intentus circa quod sit, omnes rei publicae defensores, quamvis Latinus genere, non [VIII]. Per illius litteris rem publicam, libertatem popularis ideas traduceretur ad medieval Europa et moderni, et fundatores modern democratica saepe nimia quos Cicero